Psikoloji bölümleri için akreditasyon, Türk Psikologlar Derneği (TPD) tarafından verilen; programın kendi belirlediği ve/veya kendisinden beklenen amaçları gerçekleştirebilmesi için gerekli olan asgari düzeydeki başarı ve kalite standartlarının güvence altına alınması sürecidir. Ülkemizde 2019-ÖSYM verilerine göre, KKTC’deki üniversiteler dâhil, psikoloji bölümlerinin sayısı 93’e ulaşmıştır.
Yetişmiş öğretim elemanı sayısına orantısız bir şekilde gerçekleşen bu artış, psikoloji lisans eğitiminde kalite sorununu kaçınılmaz olarak gündeme getirmiştir. Türkiye’de psikoloji lisans programlarının sayısındaki hızlı artışa ve beraberinde gelen ciddi yapısal ve müfredata yönelik sorunlar beraberinde, psikoloji lisans eğitimi veren üniversitelere yönelik kalite standartlarını belirleme amacıyla akreditasyon sistemine ihtiyaç duyulmuştur.
Türk Psikologlar Derneği’nin akreditasyon onayına esas oluşturan ve aşağıda ayrıntılandırılan kriterler, aynı zamanda uluslararası düzeyde Avrupa Psikologlar Dernekleri Federasyonu’nun (EFPA) “EuroPsy” Avrupa Psikoloji Sertifikası için öngördüğü eğitim kriterleri ve Bologna Süreci Uyum Kriterleri ile, ulusal düzeyde de YÖK tarafından benimsenen Türkiye Yükseköğretim Yeterlilikler Çerçevesi (TYYÇ) kriterleri ile de uyumludur.
Türk Psikologlar Derneği Akreditasyon Kriterleri Nelerdir?
1. Psikoloji Bölümü Eğitim-öğretim müfredatı
Programın, psikoloji biliminin doğası gereği farklı psikoloji alt alanlarını (klinik psikoloji, deneysel psikoloji, sosyal psikoloji, gelişim psikolojisi gibi) temsil eden dersleri ve farklı psikoloji alt alanlarının ortak paydası olan psikoloji tarihi, araştırma yöntemleri ve etik gibi temel dersleri de içermesi gerekmektedir. Programda sunulan derslerin materyallerinin çağdaş psikoloji lisans eğitimine uygun olarak güncellenmesi, kaynakların uluslararası psikoloji araştırmalarına uygun yenilenmesi gereklidir.
2. Öğretim Elemanı Sayısı, Unvanı ve Öğrenci Sayısına Oranı
YÖK tarafından belirlenen psikoloji bilimi temel alanlarından (deneysel, gelişim, sosyal, uygulamalı) en az üçünü temsil eden ve doktorası bu alanlardan olan, toplam dört öğretim üyesi/görevlisi bulunmalıdır.
Bu elemanların doktora derecesini aldıktan sonra, en az üç yıldır bölümde çalışıyor olması gerekmektedir. Programdaki tüm öğretim elemanlarının %75’inin doktoralı olması gerekmektedir.
Bölümde en az üç yıldır sürekli çalışan ve halen çalışmakta olan öğretim üyesi/görevlisi sayısı (tam zamanlı ve yarı zamanlı öğretim elemanları) en fazla 50 öğrenciye bir akademik personel düşecek şekilde olmalıdır. Tam zamanlı öğretim elemanları ders yükümlülüklerinin yanı sıra ulusal veya uluslararası araştırma projelerinde yer almakla beraber, dergi/proje hakemliği ve tez jüri üyeliklerinde de faal olmaları, mesleki gelişime katkı yapmaları beklenmektedir.
3. İnsan ve hayvan araştırmalarında etik ilkelere duyarlılık
Kurum içi etik kurul değerlendirme sürecinin olması.
4. Öğrenci başarısı ve gelişimi, destek rehberlik hizmetleri
5. Ögrenme kaynakları; tesisler, kütüphane ve donanım
Bölümde öğrencilerin kullanabileceği, psikolojinin farklı alt alanlarında deney/araştırma yapmaya uygun en azından bir deney/gözlem odası ve alan çalışması sistemi olmalıdır.
6. Kalite güvencesi
Kalite yönetimi, psikoloji lisans programlarının idari, eğitim, araştırma ve toplumsal katkı fonksiyonlarının her birinde benimsenebilecek, geri bildirimlere dayalı ve gelişmeye yönelik bir yaklaşımdır.
Eğitim temel fonksiyonunun kalite yönetimi yaklaşımı ile ele alınabilecek, dört alt alanı bulunmaktadır. Bunlar; akademik danışmanlık, ders verme, ölçme/değerlendirme ve staj alt alanlarıdır ve her bir alt alan için süreç belirleme çalışmaları, yazılı kural ve prosedürlerle belirlenerek kalite ölçme ve değerlendirme formlarıyla beraber süreklilik halinde güncellenmelidir.
Türk Psikologlar Derneği tarafından akredite edilen lisans programları
- Hacettepe Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Ankara Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Koç Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Ege Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- ODTÜ Psikoloji Bölümü
- İstanbul Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Doğu Akdeniz Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Özyeğin Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Başkent Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Bahçeşehir Üniversitesi Psikoloji Bölümü
- Acıbadem Üniversitesi Psikoloji Bölümü