Yeme Bozuklukları anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza ve tepkisel aşırı yeme gibi yeme davranışlarındaki bozukluklardır. Kilo alıp verme gibi bedensel belirtiler ön planda görünse de kişi aslında yemeği kullanarak duygusal problemlerini dışa vurur. Yani bu bozukluklar psikolojik kökenlidir.
Anoreksiya, zayıf olma isteğiyle kişiyi ölümcül bir açlık sınırına getiren bir bozukluktur. Anoreksik kişi normal bir kiloyu kabul etmeyip aşırı zayıf bir bedene sahip olmayı arzular; kilo almaktan aşırı düzeyde korkar; bedenine yönelik gerçekçi algısı bozulur ve kadınlar için adet döngüsü kesintiye uğrar. Kişi yemeyerek, yediklerini dışarı atarak ya da aşırı egzersiz yaparak kilo vermeye çalışır. Bulimiya ise, aşırı yeme atakları ve ardından gelen kusmaların ön planda olduğu bir yeme bozukluğudur. Kişi zayıf bir beden sahip olmak istediği için anoreksiyadaki gibi kilo vermeye çalışır. Fakat anoreksiyadan farklı olarak bulimiyada kişi normal kiloda ya da hafif kiloludur. Kilo kaybı, anoreksiya nervoza tanısı koyduracak nitelikte değildir.
Yemek Bozukluklarının Nedenleri
Yeme bozukluklarının nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, psikolojik, biyolojik ve çevresel etkenlerin önemi büyüktür. Kalıtsal faktörler, cinsiyet etkileri, ergenlik dönemine uyum sorunları, ilişkisel faktörler ve sosyokültürel etkenler hastalığın sebepleri arasında yer alabilmektedir. Anoreksiya genellikle ergenlik döneminde başlar. Hastaların %85’in de başlangıç 13–20 yaşlar arasında olmakla birlikte en riskli yaşlar 14 -15 yaşlarıdır. Bulimiya ise genellikle ergenlik döneminin sonu ve yetişkinliğe geçiş dönemlerinde başlar. Tipik başlangıç 18-19 yaş arasıdır.
Yeme Bozukluğu Olan Bir Kişiye Ne Yapılmalı?
Eğer bir yakınınızın yeme bozukluğuna sahip olabileceğini düşünüyorsanız, bu durumda yapmanız gereken şey hastayı bir danışmanlık alması için psikiyatri uzmanı ile görüşmeye ikna etmektir. Bunu geciktirmek hastalığın kronikleşmesine ve tedavinin daha da zorlaşmasına neden olacaktır. Hastalık tedavi edilemediği durumlarda ölümle bile sonuçlanabilir. Anoreksiya tüm psikiyatrik hastalıklar içinde en ölümcül olanıdır. Bu sebeple uzman yardımı almak oldukça önemlidir. Yeme bozukluklarının tedavisi bir psikiyatri uzmanının öncülüğünde, hastanın durumuna göre dahiliye, kadın-doğum gibi diğer tıp dalları ile işbirliği içinde gerçekleştirilir. Psikoterapi yeme bozukluklarının tedavisinde vazgeçilmezdir. Aile ile işbirliğinde olunması ve ailenin tedaviye dahil olması oldukça önemlidir.